دیابت بی مزه

قطعا این روزها نام دیابت زیاد به گوشتان می­ خورد. بیماری که گریبانگیر افراد زیادی می­شود و علت آن هم به دلیل تغذیه نادرست و ژنتیک است. اما این بیماری با نام­ های مختلفی به گوش افراد می­ رسد. در این قسمت از آقای دیابت قصد داریم که یکی از انواع دیابت به نام دیابت بی مزه را به شما معرفی کنیم که عامل مشکلات زیادی در افراد شده است.

دیابت بی مزه چیست؟

کلا باید ذهنتان را از دیابت شیرین بردارید. دیابت بی­ مزه کاملا متفاوت است و به نقص کلیه برمی ­گردد. در این نوع بیماری، کلیه فرد نمی­ تواند مانند همیشه و به طور طبیعی آب را درون خود نگه دارد. نتیجه نبود آب به اندازه کافی در کلیه، عطش، خشکی، تکرر ادرار و ادرار رقیق می­ شود.

دیابت بی مزه در چه سنی رخ می­ دهد؟

فرقی ندارد که چند ساله باشید. این بیماری ممکن است از کودکان گرفته تا بزرگسالان را درگیر کند. آمار نشان می­ دهد که از هر 2500 نفر در جهان، یک نفر به دیابت بی­ مزه دچار خواهد شد.

علائم دیابت بی­ مزه چیست؟

علائم و نشانه­ های دیابت بی­ مزه شامل موارد زیر می ­باشد:

• تشنگی بیش از حد زیاد و تقریبا غیر عادی
• تولید زیاد ادرار مخصوصا شب­ها
• میل فرد به نوشیدن آب خنک

اگر این نوع دیابت در فرد شدید باشد، ممکن است که ادرار کردن او در طول روز به 19 لیتر هم برسد، البته در صورتی که به مقدار زیاد هم مایعات مصرف کرده باشد. میزان ادرار کردن یک فرد سالم در طول روز بین 1 یا 2 لیتر می­باشد.

علائم دیابت بی مزه در نوزادان و کودکان

• کهنه همیشه خیس
• لباس زیر همیشه خیس
• مشکل در خوابیدن
• تب
• خیس کردن رختخواب
• استفراغ
• یبوست
• کمبود و کند بودن رشد بدن
• کاهش وزن

برای خرید دستگاه تست قند خون کلیک کنید.

علت دیابت بی مزه چیست؟

غده هیپوفیز و هیپوتالاموس

دیابت بی مزه زمانی اتفاق می­افتد که بدن نتواند جریان مایعات را به حد تعادل برساند. زمانی‌که نظم مایعات در بدن به هم می­خورد، کلیه‌های شما به میزان تعادل آنها کمک می‌کنند. به این صورت که مایعات را از جریان خون بیرون می‌کشد و آن را به صورت کوتاه­مدت در مثانه به عنوان ادرار ذخیره می‌کنند تا اینکه فرد ادرار کند و  همچنین میتواند این مایعات اضافه را از طریق عرق کردن، نفس کشیدن و اسهال نیز دفع کند. هورمونی به نام آنتی دیورتیک یا ضد ادرار در بدن وجود دارد که میزان سرعت خروج مایعات را کم و زیاد می‌کند. این هورمون در بخشی از مغز ساخته می‌شود که به آن هیپوتالاموس می‌گویند و در غده هیپوفیز ذخیره می‌گردد که یک غده کوچک در پایه مغزی است.

سطح مایعات در بدن افراد مبتلا

اگر فرد به دیابت بی مزه مبتلا باشد، نمی‌تواند سطح مایعات را تعادل ببخشد و علت آن هم بستگی به شرایط دارد که شامل موارد زیر می باشد:

• دیابت بی مزه مرکزی

آسیب به غده هیپوفیز و هیپوتالاموس از طریق جراحی­هایی مثل آسیب­دیدگی سر، تومور یا هر نوع بیماری می‌تواند دیابت بی مزه مرکزی را ایجاد کند که در آن میزان ذخیره تولید و آزادسازی هورمون آنتی­دیورتیک یا ضد ادرار تحت تاثیر قرار می‌گیرد که این بیماری معمولاً ژنتیکی می‌باشد.

• دیابت بی مزه نفروژنیک

این نوع دیابت زمانی اتفاق می‌افتد که فرد با نقص کلیه مواجه باشد. یعنی ساختار کلیه او نتواند به طور طبیعی آب را بیرون بکشد و یا آن را دوباره جذب کند. این نقص باعث می‌شود که کلیه‌ها نتوانند به هورمون آنتی دیورتیک یا ضد ادرار واکنش نشان دهند. این نوع اختلال، می‌تواند ژنتیکی هم باشد و گاهی به یک اختلال کلیه مزمن تبدیل شود. داروهای خاصی مثل دی تولیوم و داروهای ضد­میکروبی مانند فوسکارنت در بهبود این مشکل موثر هستند.

• دیابت بی مزه بارداری

این نوع دیابت بسیار نادر است و هنگام بارداری رخ می­دهد که در آن آنزیم­های تولید شده توسط لوزالمعده، هورمون آنتی دیورتیک یا ضد ادرار را در مادر تخریب می‌کند.

• عطش بیش از حد اولیه

این نوع دیابت بی مزه زمانی اتفاق می‌افتد که بدن فرد بیش از حد ادرار تولید کند که علت آن هم مصرف بیش از حد بالای مایعات می‌باشد و باعث می‌شود که مکانیزم تنظیم سازی تشنگی در فرد در قسمت هیپوتالاموس با مشکل مواجه شود که گاهی اوقات با بیماری‌های ذهنی مثل اسکیزوفرنی مرتبط است.

با وجود احتمال تمام دلایل بالا گاهی اوقات دیابت بی مزه هیچ نوع علت خاصی ندارد. اگرچه در بعضی از افراد این بیماری نتیجه واکنش سیستم ایمنی است که سلول ها را تخریب می­ کند و در نهایت باعث تخریب سلول­های سازنده واسوپرسین خواهند شد.

برای خرید نوار تست قند خون کلیک کنید.

سختی ­ها و مشکلات ناشی از دیابت بی مزه

دیابت بی مزه مانند هر نوع بیماری دیگری با سختی‌هایی از جمله موارد زیر همراه است:

• خشکی دهان
• کاهش انعطاف پذیری پوست
• تشنگی مفرط و شدید
• خستگی
• نا تعادلی در الکترولیت بدن

این نوع بیماری الکترولیت ها و مواد معدنی خون را با ناتعادلی روبرو می‌کند، مثل کمبود سدیم و پتاسیم که عامل ایجاد تعادل در مایعات بدن هستند.

علائم به هم خوردن تعادل الکترولیت شامل موارد زیر است:

• ضعف
• حالت تهوع
• استفراغ
• از دست دادن اشتها
• درد عضلانی
• سردرگمی

عوامل خطر

افرادی که در خانواده خود سابقه ابتلا به این بیماری را دارند، باید بعد از تولد نوزادشان او را یک چکاپ کامل کنند تا از نبود دیابت بی مزه مطمئن شوند. دیابت نفروژنیک نیز در مردان بیشتر از خانم‌ها رایج و شایع است که البته مادر ممکن است ژن آن را به نوزاد خود منتقل کند.

درمان دیابت بی مزه

برای درمان دیابت بی مزه باید دید که دیابت فرد از کدام نوع می‌باشد. در این قسمت به صورت جداگانه این درمان‌ها را به شما معرفی می‌کنیم:

درمان دیابت بی مزه مرکزی:

همان گونه که گفتیم این نوع دیابت به دلیل کمبود هورمون وازوپرسین یا آنتی دیورتیک یا هورمون ضد ادراری در بدن اتفاق می‌افتد و به همین دلیل برای درمان آن هورمونی را می‌سازند تا این کمبود را جبران کند. نام این هورمون ساختگی دسموپرسین می‌باشد که شبیه به هورمون وازوپرسین است و از طریق اسپری بینی یا به صورت قرص یا آمپول مصرف می ­شود.

این هورمون میزان ادرار کردن را در فرد کاهش می‌دهد. در صورتی­که ایجاد دیابت مرکزی به دلیل مشکلات غده هیپوتالاموس و هیپوفیز باشد، پزشک اول از همه اقدام به برطرف کردن آن مشکل می‌پردازد. اگر فرد بیش از حد مجاز از دسموپرسین استفاده کند، آب زیادی در بدن تجمع پیدا می‌کند و سطح سدیم او بیش از حد کاهش می‌یابد و در نتیجه به کمبود سدیم دچار می‌شود که علائمی از جمله خستگی زیاد، سردرد شدید و حالت تهوع و گاهی اوقات تشنج نیز دارد. در بعضی از مواقع نیز دیابت بی مزه فرد آن چنان پیشرفت نکرده است که ممکن است پزشک تنها مصرف بیش از حد بیشتر آب را توصیه کند.

درمان دیابت بی مزه نفروژنیک:

همانطور که پیش‌تر توضیح دادیم، زمانی که کلیه‌های فرد به صورت متناسب نتواند هورمون وازوپرسین را در کلیه به کار بگیرد، این نوع دیابت بی مزه اتفاق می‌افتد. در نتیجه در چنین شرایطی به فرد یک رژیم کم نمک را توصیه می‌کنند تا کلیه‌های او مجبور به تولید بیش از حد ادرار نباشد. در نتیجه به فرد توصیه می‌شود تا آب بیشتری در طول روز مصرف کند و با کم آبی مواجه نشود. دارویی به نام هیدروکلروتیازید نیز به فرد تجویز می‌شود که میزان ادرار دفع شده را کاهش می‌دهد. درصورتی‌ که مصرف دارویی بخصوص، عارضه‌ای به همراه داشته باشد، شاید بتوان با قطع مصرف آن شرایط را بهبود بخشید. البته مشخصا سرخود نباید مصرف دارو را قطع کرد و بهتر است با پزشک متخصص در مورد آن مشورت شود.

درمان دیابت بی مزه بارداری:

در این شرایط نیز معمولا از هورمون ساختگی دسموپرسین استفاده می کنند البته در صورت شدید بودن بیش از حد این نوع دیابت استفاده از این هورمون نیز موفق نخواهد شد. درمان پلی دیپسی اولیه یا تشنگی مفرط اولیه این نوع دیابت کمیاب است و هنوز درمان خاصی برای آن معرفی نشده است تنها توصیه ای که وجود دارد این است که فرد میزان مصرف مایعات بدن را در طول روز کاهش دهد.